مراحل ساخت کفش دیابتیک در مراکز ارتوپدی فنی
ساخت کفش دیابتیک در کلینیک‌های ارتوپدی فنی یک فرآیند تخصصی و دقیق است که هدف اصلی آن، جلوگیری از زخم‌های دیابتی، بهبود کیفیت راه رفتن و حفظ سلامت پاهای بیماران مبتلا به دیابت است.
ابتدا پزشک یا متخصص ارتز و پروتز، پاهای بیمار را به دقت معاینه می‌کند. این معاینه شامل ارزیابی تغییر شکل‌های استخوانی (مثل انگشت چکشی، پنجه‌ای یا قوس‌های غیرطبیعی)، نقاط فشار، وجود یا عدم وجود حس در پا (نوروپاتی)، وضعیت جریان خون و زخم‌های قبلی یا فعلی است.
سپس با استفاده از قالب‌گیری سنتی یا اسکن سه‌بعدی، یک مدل دقیق از پا ساخته می‌شود. این مدل برای طراحی کفش استفاده می‌شود تا کفش نهایی کاملاً منطبق با شرایط خاص پای بیمار باشد.
کفش دیابتیک: انواع و ویژگی‌ها
کفش دیابتیک در انواع مختلفی عرضه می‌شود که شامل:
- کفش دیابتیک پیش‌ساخته (سایزهای استاندارد با طراحی طبی)
- کفش دیابتیک نیمه‌سفارشی (با تنظیمات روی قالب‌های آماده)
- کفش دیابتیک کاملاً سفارشی (بر اساس قالب دقیق پای بیمار)
ویژگی‌های کلیدی کفش‌های دیابتیک عبارتند از:
- عدم وجود درزهای داخلی برای جلوگیری از زخم‌شدن پوست
- رویه نرم و قابل تنفس برای کاهش تعریق
- کفی قابل تعویض و نرم با توزیع مناسب فشار
- عرض و عمق بیشتر نسبت به کفش‌های معمولی
- پاشنه پایدار و سفت برای حفظ تعادل و جلوگیری از پیچ‌خوردگی
این ویژگی‌ها کمک می‌کنند تا احتمال ایجاد زخم، تاول و آسیب‌های پوستی در پاهای دیابتی به حداقل برسد.
چه زمانی از کفش دیابتیک استفاده کنیم؟
کفش دیابتیک برای همه بیماران دیابتی ضروری نیست؛ اما در موارد زیر به شدت توصیه می‌شود:
- در صورت وجود نوروپاتی محیطی (کاهش یا از بین رفتن حس در پا)
- در بیماران دارای زخم فعال یا سابقه زخم در پا
- در افراد با تغییر شکل پا (مثل انگشت چکشی، هالوکس والگوس، پنجه‌ای و…)
- در صورت وجود کالوس (پینه ضخیم) یا فشار زیاد در نقاط خاصی از کف پا
- در بیماران دیابتی که مدت زمان زیادی را سرپا هستند یا راه‌پیمایی می‌کنند
این کفش‌ها نه تنها نقش پیشگیرانه دارند بلکه در فرایند درمان زخم‌های دیابتی نیز موثر هستند.
تفاوت کفش دیابتیک بازار و کلینیک ارتوپدی فنی
بسیاری از کفش‌هایی که در فروشگاه‌های عمومی با عنوان کفش دیابت عرضه می‌شوند، صرفاً طراحی مشابهی دارند ولی فاقد بررسی تخصصی، قالب‌گیری، یا تنظیمات لازم برای پای بیمار هستند. اما در کلینیک ارتوپدی فنی:
- کفش کاملاً متناسب با ساختار و وضعیت پای فرد ساخته می‌شود
- مواد استفاده شده از لحاظ نرمی، قابلیت تهویه و ضد حساسیت بودن کنترل می‌شوند
- کفی و پدهای داخلی دقیقاً برای نقاط فشار پای بیمار طراحی می‌شود
- در صورت نیاز، تنظیمات بیشتری در جلسات بعدی انجام می‌گیرد
بنابراین کفش‌های کلینیکی نه‌تنها راحت‌تر، بلکه بسیار ایمن‌تر و مؤثرتر از نمونه‌های آماده در بازار هستند.
نکات استفاده از کفش و صندل دیابتیک
رعایت برخی نکات هنگام استفاده از کفش دیابتیک می‌تواند اثرگذاری آن را افزایش داده و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کند:
- هر روز داخل کفش را بررسی کنید تا جسم خارجی یا درز آسیب‌زننده وجود نداشته باشد
- همیشه از جوراب نخی و بدون درز استفاده کنید
- از راه‌رفتن بدون کفش یا با دمپایی‌های معمولی در منزل اجتناب کنید
- در صورت تعریق زیاد، پاها را خشک نگه دارید و مرتباً کفش را تهویه کنید
- کفش را طبق دستور متخصص استفاده کرده و از تعویض کفی بدون مشورت خودداری کنید
رعایت این موارد، به‌ویژه در بیماران مبتلا به نوروپاتی یا سابقه زخم، بسیار حیاتی است.
